prof. UAM dr hab.Dariusz Andrzej Sikorski

ORCID: 0000-0002-9230-6423

  • Historia powszechna wczesnego średniowiecza
    • Głownie: krąg anglosaski, karoliński i środkowoeuropejski, chrystianizacja Europy, organizacja kościelna, przedchrześcijańskie religie ludów barbarzyńskich
  • Historia Polski do XII w.
    • Głównie: początki Polski, formowanie się Kościoła w Polsce, relacje z krajami ościennymi
  • Archeologia w warsztacie badawczym historyka
  • Metodologia i historia historiografii

Większość prac dostępna jest w formacie pdf na stronie: https://amu.academia.edu/DarekSikorski

Monografie (po 2001):

- Kościół w Polsce za Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Rozważania nad granicami poznania historycznego, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2011, ss. 571, wyd. II popr. Poznań 2013, ss. 596.

- Początki Kościoła w Polsce. Wybrane problemy, Wydawnictwo PTPN, Poznań 2012, ss. 340.

- Wczesnopiastowska architektura sakralna (jako źródło historyczne do dziejów Kościoła w Polsce), Wydawnictwo PTPN, Poznań 2012, ss. 223.

- Religie dawnych Słowian. Przewodnik dla zdezorientowanych, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2018

- Współautorstwo: Grzegorz z Tours, Historie (Historia Franków), tł. K. Liman, T. Richter, wstęp, opracowanie, komentarz Dariusz A. Sikorski, Kraków-Tyniec 2002, Wydawnictwo Benedyktynów, ss. 491, wyd. II popr. 2012, s. 544.

Redakcje (po 2011):

- Vademecum historyka mediewisty, red. J. Nikodem, D. Sikorski, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2012.

- Archeologia i historia we wzajemnych relacjach i praktyce naukowej badaczy wczesnego średniowiecza, [w:] Archaeologia versus historiam – Historia versus archaeologiam, red. M. Brzostowicz, M. Przybył, D.A. Sikorski, Wydawnictwo PTPN 2012, s. 49-78.

Ważniejsze artykuły i rozdziały w monografiach (po 2011):

W językach obcych:

- Church Organization, w: The Routledge Handbook of East Central and Eastern Europe in the Middel Ages 500-1300, Routledge 2021, s. 316-337.

- The Oldest Poznan Bishopric in the Times of Bishops Jordan and Unger 968-1012, [w:] Polonia coepit habere episcopum. The Origin of the Poznań Bishopric in the Light of the Latest Research, ed. J. Dobosz, T. Jurek, Poznań 2019.

- Die Rolle der Geistlichen ausländischer Herkunft in der polnischen Kirche des 10.-12 Jahrhunderts, w: Fernhändler, Dynasten, Kleriker. Die piastischen Herrschaft in kontinentalen Beziehungsgeflechten vom 10. bis zum frühen 13. Jahrhundert, red.D. Adamczyk, N. Kerskent, Otto Harrassowitz GmbH (2015), s. 241-262.

- Počiatky poľského štátu v najnovších archeologických a historických výskumoch, Forum historiae, 8:2(2014), s. 174-185.

Historia powszechna:

- Struktury władzy Karolingów jako model dla wczesnośredniowiecznej Europy, w: Władza i państwo w średniowieczu. M. Brzostowicz, M. Przybył, J. Wrzesiński (red.). Poznań-Ląd 2021.

- Renesans Karoliński a przetrwanie tradycji antycznej, [w:] Geniusz Europy. Cykl poświęcony cywilizacji europejskiej, red. A. Stempiń, Poznań 2019, s. 57-68, 146-147.

- Teologia i liturgia chrztu w okresie karolińskim (VIII - IX), w: Teologia i liturgia chrztu od starożytności chrześcijańskiej do czasów nowożytnych, red.: A.M.Wyrwa, J. Górecki, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk (2015), Str. 249-262.

- Karol Wielki w opinii potomnych w: Święci i bohaterowie, red. M. Brzostowicz, M. Przybył, J. Wrzesiński, Poznań (2016), s. 51-71.

- Chrystianizacja germańskiej Germanii od VI do początków IX wieku w Chrystianizacja Europy. Kościół na przełomie I i II tysiąclecia, red. J. Dobosz, J. Strzelczyk, Wydawnictwo Naukowe UAM (2015), s. 231-244.

22.     Jedna czy dwie reformy Kościoła karolińskiego, [w:] De Ecclesia semper reformanda. Średniowieczna teoria i praktyka w przezwyciężaniu kryzysów, red. G. Ryś, T. Gałuszka, Kraków 2013.

Historia Polski:

- Historiografia bajeczna: o biografii Bezpryma, księcia Polski, w: Homo qui cum in honore esset…Księga pamiątkowa poświęcona Profesorowi Grzegorzowi Białuńskiemu, red. A. Dobrosielska, S. Szczepański, wyd. Oficyna Wydawnicza Pruthenia, Olsztyn 2020.

- Obecność Skandynawów w Polsce w okresie wczesnopiastowskim w świetle źródeł pisanych, [w:] Wikingowie w Polsce? Zabytki skandynawskie z ziem polskich, red. M. Bogacki, A. Janowski, Ł. Kaczmarek, Gniezno 2019.

- Organizacja wczesnego polskiego kościoła w pierwszej monarchii piastowskiej; niektóre problemy badawcze, w: Chrzest Mieszka I i chrystianizacja państwa Piastów, red.: J. Dobosz, M. Matla, J. Strzelczyk, Wydawnictwo UAM (2017), s. 199-220.

- O nowej koncepcji okoliczności powołania biskupa Jordana, Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski, 9 (2014), str. 7-20.

- Mieszko Pierwszy Tajemniczy i jeszcze bardziej tajemnicza metoda historiograficzna, Roczniki Historyczne, 2013 (79), str. 183-203;Mieszko I mniej już tajemniczy (odpowiedź Przemysławowi Urbańczykowi), Roczniki Historyczne, 2014 (80), str. 279-287.

- O rzekomej fundacji biskupstwa w Miśni 2 stycznia 968 roku, Roczniki Historyczne, 2014 (80), str. 31-55; Ponownie o autentyczności dokumentu miśnieńskiego z 968 roku (i metodzie w dyplomatyce), Roczniki Historyczne, 81 (2015), str. 277-292.

- O co chodzi w sporze historyków o początki państwa polskiego? w: Spór o początki państwa polskiego. Historiografia - tradycja - mit propaganda, red. W. Drelicharz, D.Jasiak, J. Poleski, Historia Iagellonica (2017), s. 169-177

Archeologia w warsztacie badawczym historyka:

- Jak wyglądałaby nasza wiedza o początkach Polski bez źródeł archeologicznych, w: Badania Interdyscyplinarne, red. A. Buko, K. Kollinger, S. Jędrzejewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego (2018), s. 23-39.

- Studia nad baptysteriami w Polsce X wieku. I: Poznań, Ostrów Tumski, Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski, 11 (2016), str. 7-48.

- Początki Łęczycy, Slavia Antiqua, 57 (2016), str. 245-255.

- Archeologia i historia we wzajemnych relacjach  i praktyce naukowej badaczy wczesnego średniowiecza, [w:] Archaeologia versus historiam – historia versus archaeologiam, red. M. Brzostowicz, M. Przybył, D.A. Sikorski, Poznań 2012, s. 49-78.

- Powstanie państwa Piastów w świetle najnowszych badań archeologii średniowiecznej, Roczniki Historyczne, 57(2011) [druk 2012], s. 205-228.

Metodologia historii i historia historiografii:

- Dlaczego Hayden White nie zrewolucjonizował historiografii? w: Hayden White w Polsce. Fakty, krytyka, recepcja, red. E. Domańska, E. Skibiński, P. Stróżyk, Universitas, Kraków 2019.

- Tekst jako źródło archeologiczne sensu stricto, w: Gemma gemmarum. Studia dedykowane Profesor Hannie Koćce-Krenz, red. A. Różański, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (2017), s. 223-252.

- O polskim wydaniu „Zarysu Historyki” Johanna Gustawa Droysena, Studia Źródłoznawcze, 54 (2016), str. 85-87.

- Jak to właściwie było z "bloss sagen, wie es eigentlich gewesen" Leopolda von Ranke w: Stilo et animo. Prace historyczne ofiarowane Tomaszowi Jasińskiemu w 65. rocznicę urodzin, red.: M. Dorna, M. Matla, M. Sosnowski, IH UAM (2016), s.. 551-560.

- O nowym „Wprowadzeniu do historii", Czas Przeszły. Poznańskie Studia Historyczne, 2(1-2) (2015[druk 2016]), str. 149-162; replika, Sporu o Wprowadzenie do historii ciąg dalszy (w odpowiedzi Wiktorowi Wernerowi), Czas Przeszły. Poznańskie Studia Historyczne, 4 (2017), str. 149-156.

- O  tym, jak metodolog historii stara się zatuszować swoje potknięcia o antropologię historyczną, Kwartalnik Historyczny, 4 (2014), str. 833-852; Metodolog historii o metodologii historii (tak jak ją rozumie) (w odpowiedzi Wojciechowi Wrzoskowi), Kwartalnik Historyczny, 4 (2014), str. 853-864.

- Historiografia między Scyllą hiperkrytycyzmu a Charybdą dyletantyzmu? w: Fines testis temporum. Studia ofiarowane Profesor Elżbiecie Kowalczyk-Heyman w pięćdziesięciolecie pracy naukowej, red.: M.Dzik, G.Śnieżko, M.Starski, Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego (2017), Str. 47-62

- Jak historyk potyka się o antropologię historyczną, Kwartalnik Historyczny, 118:3(2011), s.485-510.

- O źródle jako realistycznym alibi historyka czyli o wyobrażeniach metodologa historii o roli źródeł w pracy historyków, Studia Źródłoznawcze, 51(2013).

- O długim trwaniu pewnej teorii – idea trypartycji u ludów indoeuropejskich Georgesa Dumézila w świetle krytyki, Slavia Antiqua, 53(2012), s. 109-132.

Artykuły w: Mediewiści, t. 2-9, red. J. Strzelczyk (Bernhard Bischoff, Francois Louis Ganshof , Numa Denis Fustel de Coulanges, Martin Grabmann, Johan Huizinga, Paul Fridolin Kehr, Gerhard Oexle, Henri Pirenne).

członek Rady Programowej kierunku Historia

Wykłady:

Początki państwa polskiego

Historia prawa w średniowieczu.

Historia Kościoła w średniowieczu

Konwersatoria:

Starożytność ludów „barbaricum”

Nowe metody w badaniach mediewistycznych

Ćwiczenia:

Historia powszechna średniowiecza

Nagroda Rektora 2019

Stypendium im. Lanckorońskich, Rzym 2012

członek Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk

członek Instytutu Kaszubskiego (Gdańsk)