prof. dr hab.Beata Halicka

website: http://beatahalicka.pl

ORCID: 0000-0002-4643-0079

Historia społeczna i kultura Europy Środkowo-Wschodniej w XX wieku, problemy nacjonalizmu, przymusowych migracji, Polaków i Polonii w świecie, a także stosunki polsko-niemieckie, kwestie tożsamości w regionach przygranicznych, kultura i polityka pamięci.

Monografie i prace zbiorowe:

Beata Halicka: Ein Leben als Grenzgänger.Z. Anthony Kruszewski im Warschauer Aufstand, in Deutschland, Westeuropa und Amerika. Harrassowitz Verlag, Wiesbaden 2014 https://www.harrassowitz-verlag.de/Ein_Leben_als_Grenzg%C3%A4nger/titel_7509.ahtml

Borderlands Biography.Z. Anthony Kruszewski in wartime Europe and postwar America. Brill/Ferdinand Schönningh, Leiden 2021, https://brill.com/view/title/60223?rskey=mxwP9N&result=1

Beata Halicka: Polish Wild West. Forced Migration and Cultural Appropriation in the Polish-German Borderlands, 1945-1948. Routledge 2020. https://www.routledge.com/The-Polish-Wild-West-Forced-Migration-and-Cultural-Appropriation-in-the/Halicka/p/book/9780367457143?fbclid=IwAR26OXqVxieiqI2nwRXtYatbqj6Ba_caczkxBDNR0GGl6ZGz1Sl7sgIJxMg

Beata Halicka: Życie na pograniczach. Zbigniew Anthony Kruszewski. Biografia. Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk. Seria wydawnicza: FONTES RERUM AD HISTORIAM SCIENTIAE SPECTANTIUM, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2019. Lista recenzji: http://beatahalicka.pl/zycie-na-pograniczach-zbigniew-anthony-kruszewski-biografia/

Beata Halicka (red): Mój dom nad Odrą. Pamiętniki osadników Ziem Zachodnich po 1945 roku. TAWPN Universitas, Kraków 2016. Lista recenzji: http://beatahalicka.pl/moj-dom-nad-odra/

Beata Halicka: „Polski Dziki Zachód”. Przymusowe migracje i kulturowe oswajanie Nadodrza 1945-48. TAWPN Universitas, Kraków 2015. Lista recenzji: http://beatahalicka.pl/polski-dziki-zachod/

Beata Halicka (red.): Mein Haus an der Oder. Erinnerungen polnischer Neusiedler in Westpolen nach 1945. Ferdinand Schöningh Verlag, Paderborn 2014. Lista recenzji: http://beatahalicka.pl/mein-haus-an-der-oder/

Beata Halicka: Polens Wilder Westen. Erzwungene Migration und die kulturelle Aneignung des Oderraumes 1945-48. Ferdinand Schöningh Verlag, Paderborn 2013. Lista recenzji: http://beatahalicka.pl/polens-wilder-westen/

Beata Halicka, Bogusław Mykietów (Hg./red.): Kozaky Pyrehne. Polen, Deutsche und Ukrainer auf dem Erinnerungspfad erzwungener Migrationen / Kozaki - Pyrzany. Polifonia pamięci o przymusowych migracjach we wspomnieniach Polaków, Niemców i Ukraińców. Wydawnictwo Instytutowe, Skórzyn 2011. Lista recenzji: http://beatahalicka.pl/kozaky-pyrehne/

Karl Schlögel, Beata Halicka (red.): Odra-Oder. Panorama europejskiej rzeki. Wydawnictwo Instytutowe, Skórzyn 2008. Lista recenzji: http://beatahalicka.pl/odra-oder-panorama-europejskiej-rzeki/

Karl Schlögel, Beata Halicka (Hg,): Oder-Odra. Blicke auf einen europäischen Strom. Peter Lang Verlag, Frankfurt (Main) 2007.

Beata Halicka: Krosno Odrzanskie / Crossen an der Oder 1005 – 2005. Wspólne dziedzictwo kultury / Das gemeinsame Kulturerbe. Wydawnictwo Instytutowe, Skórzyn 2005. Lista recenzji: http://beatahalicka.pl/krosno-odrzanskie-crossen-an-der-oder-1005-2005/

Beata Halicka: „Niektórzy lubią poezje.” Wiersze Wisławy Szymborskiej w Niemczech. Seria polonica leguntur TAWPN Universitas, Kraków 2005. Lista recenzji: http://beatahalicka.pl/wiersze-wislawy-szymborskiej-w-niemczech/

Beata Halicka: Zur Rezeption der Gedichte von Wisława Szymborska in Deutschland. Logos Verlag, Berlin 2002.

Wybrane artykuły:

2024

Beata Halicka: Emigrant jako człowiek pogranicza, w: Człowiek twórcą historii, pod red. Cezarego Kuklo i Wojciecha Walczaka, Tom 3. Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2024, s. 147-166.

2023

Beata Halicka: Recenzja książki Wojciecha Skóry pt. Słupsk 1945. Miasto Niemców, Sowietów i Polaków, w: Sensus Historiae, Vol 52, No 3 (2023), s. 11-15.

http://www.sensushistoriae.epigram.eu/.../current/showToc

Beata Halicka: Forced Labour of Polish and Soviet Children Under Nazi Occupation Discussion by Prof. Johannes-Dieter Steinert and Prof. Beata Halicka, 1 December 2022, w: Studia Historiae Oeconomicae, Volume 41 (2023): Issue 2, s. 205-241

https://doi.org/10.14746/sho.2023.41.2.010

Beata Halicka, National or Multicultural? A Common Narrative about History in the Baltic States after 1991. Social Sciences. 2023; 12(8):439. https://doi.org/10.3390/socsci12080439

Beata Halicka, Die Wiederentdeckung eines Flusses: Die Oder-Akademie an der Viadrina, w: Religion & Gesellschaft in Ost und West, nr 7/8 2023, s. 7-9.

Beata Halicka, Akademia Odrzańska na Viadrine. W górę i w dół granicznej rzeki, w: Herito. Dziedzictwo, kultura, współczesność, nr 50/2023, s. 113-123.

Beata Halicka, The Discovery of Danuta Mostwin’s legacy, w: The Kosciuszko Foundation Newsletter, 2023 Volume LXXII, ISN 1081 2776, s. 44-45.

Beata Halicka, Review of “We Don't Become Refugees by Choice: Mia Truskier, Survival, and Activism from Occupied Poland to California, 1920–2014”, in: Polish American Studies, 2023, vol. 80, nr 2, s.85-88, DOI:10.5406/23300833.80.2.13

2022

Beata Halicka: Multikulturaliät als Notwendigkeit? Litauen, Lettland und Estland auf dem Weg zu Neukonstruktionen von nationaler Identität, w: Wer hat Angst vor Multikulturalität? Erfahrungen und Vorstellungen in der deutschen und polnischen Kultur. Marek Zybura zum 65. Geburtstag. Red. H.-J. Bömelburg i I. Surynt. Harrassowitz Verlag Wiesbaden 2022, ss. 181-194;

Beata Halicka: Człowiek pogranicza i nestor badań nad granicami – Zbigniew A. Kruszewski w Polsce i na emigracji, w: Studia Migracyjne -Przegląd Polonijny nr 3 (185)/2022, s. 139-161. DOI 10.4467/25444972SMPP.22.025.16726

https://www.ejournals.eu/Studia-Migracyjne/2022/3(185)/art/22788/

2021

Beata Halicka: Biografia Zbigniewa Anthony’ego Kruszewskiego. Sprawozdanie z podróży promującej książkę w USA, w: Sensus Historiae Vol. XLIV (2021/3), s. 77-92, ISSN 2082–0860

Pour notre et votre libert / For Your Freedom and Ours. Polish refugees of war as soldiers and resistance fighters in Western Europe, Halicka Beata, Nuova Antologia Militare, 2021, nr 2, s. 305-332 DOI:10.36158/978889295270622

Euroregion Pomerania, in: Critical Dictionary on Borders, Cross-Broder Cooperation and European Integration. Edited by Birte Wassenberg and Bernard Reitel. Peter Lang, Bruxells 2020, p. 429-434.  ISBN: 978-2-8076-0794-1.  DOI: https://doi.org/10.3726/b15774

Cold War (2018): Tough Love in the Shadow of the Iron Curtain, in: Borders in Globalization Review, Volume 1, Issue 2 (Spring/Summer 2020): 123-124 https://doi.org/10.18357/bigr12202019797

Kulturowe oswajanie przestrzeni, w: Studia nad granicami i pograniczami. Leksykon pod redakcją naukową Elżbiety Opiłowskiej i in. Wydawnictwo Naukowe Scholar Warszawa 2020, s. 184-189.

O rozterkach biografki, czyli jak opowiedzieć o życiu na pograniczach, w: "Autobiografia”. Literatura. Kultura. Media” nr 1 (2019), 12, s. 179-194, DOI 10.18276/ au.2019.1.12-11

The Kresy in Polish Memory. Between Lost Arcadia and the Bloodlands of East-Central Europe, in: Anne Bazin, Catherine Perron (eds.): How to Address the Loss? Forced Migrations, Lost Territories and Related Politics of History. A Comparative Approach. P.I.E Peter Lang, Bruxells 2018, p. 109 – 134.

Polish-German Border: a Laboratory of Transnational Cooperation, in: Wassenberg, Birte (Hg.): Castle Talks on Cross-Border Cooperation. Fear of Integration? The Pertinence of the Border. Franz Steiner Verlag Stuttgart 2018, p. 305-320.

„Oft / Gedenk ich deiner / Kleine Stadt...“ – Klabund und seine Heimatstadt Crossen an der Oder damals und heute, in: Anja-Rosa C. Thöming: Genussvolles Aneignen der Künste. Festgabe für Gudrun Schulz. Geest-Verlag Vechta-Langförde 2018, s. 125-148.

Beata Halicka, Matthias Diefenbach: Neumark/Ostbrandenburg/Ziemia Lubuska. In: Online-Lexikon zur Kultur und Geschichte der Deutschen im östlichen Europa, 2018. URL: ome-lexikon.uni-oldenburg.de/p38427

The Everyday Life of Children in Polish-German Borderland during the Early Postwar Period, in: Venken, Machteld (ed.): Borderland Studies Meets Child Studies. An European Encounter. Peter Lang Verlag, Frankfurt am Main 2017, p.117-138. Open Access on: https://www.peterlang.com/view/product/25747?format=EPDF

Od biskupstwa do województwa. Spacer ulicami Lubusza [Lebus] w poszukiwaniu korzeni Ziemi Lubuskiej, w: Marta J. Bąkiewicz (red.): Lubuski Palimpsest. W kręgu kultury i literatury polsko-niemieckiego pogranicza. Zielona Góra 2017, s. 27-42.

Flüsse als „natürliche Grenzen“ – das Erbe des europäischen Nationalismus am Beispiel vom Rhein, der Oder und Weichsel, in: Rita Aldenhoff-Hübinger, Catherine Gousseff und Thomas Serrier (Hrsg.): Europa vertikal. Zur Ost-West-Gliederung im 19. und 20. Jahrhundert. Wallenstein Verlag. Göttingen 2016, S. 87-101.

From Slaves to Settlers in the Polish ‚Wild West’: the End of the Second World War from the Perspective of Forced Labourers, in: Henning Borggräfe (ed.): Freilegungen. Wege, Orte und Räume der NS-Verfolgung. Jahrbuch des International Tracing Service 2016/05, p. 148-159.

Deutsch-polnische Nachbarschaft im Prozess der Transformation. Aspekte der gesellschaftlichen Beziehung, in: Uta Bretschneider, Sönke Friedreich und Ira Spieker (Hg.): Verordnete Nachbarschaften. Transformationsprozesse im deutsch-polnisch-tschechischen Grenzraum nach dem Zweiten Weltkrieg, Thelem Verlag Dresden 2016, S. 47-58.

Vom Bistum Lebus zu Wojewodschaft Lebuser Land, in: Marta J. Bąkiewicz (Hg.): An der Mittleren Oder. Eine Kulturlandschaft im deutsch-polnischen Grenzraum. Paderborn 2016, S. 40-65.

Deutsche und polnische Erinnerungen an erzwungene Migrationen als Gegenstand transnationaler Forschung, in: Jahrbuch des Wissenschaftlichen Zentrums der Polnischen Akademie der Wissenschaften, Band 6, Wien 2015, S. 221-232.

Polish Wild West: Forced Migration and Cultural Appropriation of the Oder Region after 1945. In: Midwest Slavic Conference. Ohio State University. Center for Slavic and East European Studies 2015, URI: http://hdl.handle.net/1811/71166

Erinnerungsliteratur. In: Bill Niven, Maren Röger, Stephan Scholz (Hg.): Die Erinnerung an Flucht und Vertreibung. Ein Handbuch der Medien und Praktiken. Ferdinand Schöningh Verlag, Paderborn 2015, S. 89-99.

Auf dem Weg zum Miterben des vorgefundenen Kulturguts. Fragen zur kulturellen Aneignung des Oderraumes nach 1945. In: Paul Zalewski i Joanna Drejer (Hg.): Kulturerbe und Aneignungsprozesse in deutsch-polnischen Kontakträumen. Motivationen, Realitäten, Träume. Warszawa 2014, S. 41-52.

Życie codzienne mieszkańców Ziemi Lubuskiej po 1945 roku. Kilka uwag o (nie)zawodności pamięci i pamiętnikach osadników jako źródle historycznym, in: Tomasz Nodzyński, Marceli Tureczek, Joanna Zieba (Hg.): Ziemia Lubuska. Rozważania o historii i tożsamości regionu. Zielona Góra 2014, S. 83-94.

The Oder-Neisse Line as a place of remembrance for Germans and Poles, in: Journal of Contemporary History (JCH) 2014, Vol. 49(1) p. 75–91.

The Shifting of Borders in 1945 in Memory of Poles, Germans and Ukrainians, in: Warsaw East European Review III/2013, s. 29-35

Die Weichsel. Wie ein Fluss zum Mythos wurde, in: Uwe Rada (Hg.): Online-Dossiers „Geschichte im Fluss. Flüsse als europäische Erinnerungsorte“ URL: http://www.bpb.de/geschichte/zeitgeschichte/geschichte-im-fluss/159602/wie-ein-fluss-zum-mythos-wurde?p=0

Druga wojna światowa i przymusowe migracje na terenie Nadodrza – doświadczenie i pamięć Polaków i Niemców, w: Hans – Peter Müller, Maria Zielińska (red.): Transgraniczność w perspektywie socjologicznej. Migracje przymusowe w Europie. Zielona Góra 2012, s. 138-156

„Wisła & Ren. Rzeki wynalezione, czyli o ucieleśnieniach „narodowego ducha”, (w:) Robert Traba, Hans Henning Hahn (red.), współpraca: Maciej Górny i Kornelia Kończal: Polsko-niemieckie miejsca pamięci, tom 3: Paralele, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2012, s. 67-86.

Kierownik Zakładu Historii Europy Wschodniej

Wykłady ogólnouniwersytecki dla doktorantów:

- Przymusowe migracje w XX-wiecznej Europie

- Polacy w świecie. Zarys dziejów emigracji i pytania o tożsamość

- Druga wojna światowa w pamięci Europejczyków. Spory historyczne a polityka pamięci

Zajęcia dydaktyczne na Wydziale Historii UAM, kierunek wschodoznwstwo:

Łotwa i Estonia w XX-XXI wieku

Litwa, Łotwa i Estonia w procesach integracji bałtyckiej i europejskiej

Mniejszości narodowe w krajach bałtyckich

Stosunki Polski z państwami bałtyckimi po 1990 roku

Kultura tradycyjna i współczesna krajów bałtyckich

Kontakty międzykulturowe w Europie Wschodniej i Azji

Kultura tradycyjna w Europie Wschodniej i Azji – konteksty współczesne

Kraje bałtyckie (specyfika regionu)

Seminarium magisterskie

Polki w USA. Z wojennej tułaczki na drogę kariery. Biografie przedstawicielek powojennej emigracji.

Od 2020 roku

Kierownik projektu: prof. dr hab. Beata Halicka

Projekt współfinansowany przez Fundację Kościuszkowską i EUI Widening Europe Programme.

Jean Monnet Network: "European Memory Politics: Populism, Nationalism and the Challenges to a European Memory Culture"

2019 – 2022

Kierownik projektu: prof. dr Oliver Schmidtke

Kierownik polskiego zespołu: prof. UAM dr hab. Beata Halicka

Partnerzy projektu: University of Victoria (Canada), University of Strasbourg, Eötvös Loránd

University in Budapest, Adam Mickiewicz University in Poznań

Projekt współfinansowany przez: European Commission, Erasmus+ Jean Monnet Action of the European Union

I. Wędrujące granice/ wędrujący ludzie. Zmiany tożsamości narodowej migrantów ze wschodu na zachód Europy i do USA w XX wieku

2016 - 2019

Kierownik projektu: prof. UAM dr hab. Beata Halicka

Partnerzy projektu: Department of Political Science at the University of Texas at El Paso, Center for Inter-American and Border Studies in El Paso

Projekt współfinansowany przez Family Kruszewski Fund i Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie

II. Przymusowe migracje i oswajanie krajobrazu kulturowego Nadodrza w latach 1945-48

2011 – 2017

Kierownik projektu: prof. UAM dr hab. Beata Halicka

Partnerzy projektu: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecinie

Projekt współfinansowany przez Polsko-Niemieckiej Fundacji na Rzecz Nauki

III. Children in European Borderlands

2014 – 2017

Kierownik projektu: dr Machteld Venken

Partnerzy projektu: prof. UAM dr hab. Beata Halicka opracowująca temat: The everyday life of children in Polish-German borderland during the early post-war period

Partnerzy projektu: Institute of Eastern European History University of Vienna, German Historical Institute Warsaw, Palacký University Olomouc, University of St. Andrews, University of Strasbourg, University of Luxembourg, University of Southern Denmark, Université Libre de Bruxelles, German Historical Institute in London, University of Brest.

Projekt współfinansowany przez: Austrian Science Fund

IV. Kulturowo-historyczny krajobraz Środkowego Nadodrza

2014 - 2015

Kierownik projektu: dr Marta Bąkiewicz

Partnerzy projektu: prof. UAM dr hab. Beata Halicka opracowująca temat: Historia biskupstwa lubuskiego a tożsamość dzisiejszych Lubuszan
Partnerzy:

Polsko-Niemiecki Instytut Badawczy, Uniwersytet Zielonogórski, Kleist-Museum Frankfurt (Oder)

Projekt finansowany przez Polsko-Niemiecką Fundację na Rzecz Nauki

V. Phantomgrenzen in Ostmitteleuropa. Europa vertikal. Grenzen und Scheidelinien in der Ost-West-Gliederung Europas (19.20.Jh)

2013-2016

Kierownik projektu: dr Catherine Gousseff EHESS, Paris,  dr Thomas Serrier Université Paris 8

Partnerzy projektu: prof. UAM dr hab. Beata Halicka opracowująca temat: Flüsse als „natürliche Grenzen“ – das Erbe des europäischen Nationalismus am Beispiel vom Rhein, der Oder und Weichsel

Partnerzy projektu:

EHESS, Paris, Université Paris 8, Centre Marc Bloch in Berlin, Europa-Universität Viadrina Frankfurt/Oder, Uniwersytety w Basel, Giesen, München, Leipzig, Pittsburgh i w Pozaniu.

VI. Społeczność pogranicza? Problemy identyfikacji z regionem polskich i niemieckich mieszkańców Nadodrza po 1945 r.

01.03.2013 -31.12.2015

Kierownik projektu: prof. UAM dr hab. Beata Halicka

Partnerzy projektu: Europa-Universität Viadrina, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego, Instytut Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego, Institut für sächsische Geschichte und Volkskunde e.V. Drezno

Projekt otrzymał dofinansowanie Ministerstwa Nauki, Badań i Kultury Brandenburgii w ramach Viadrina Center „B/Orders in Motion“ we Frankfurcie nad Odrą oraz Polsko-Niemieckiej Fundacji na Rzecz Nauki

VIII. Polsko- niemieckie miejsca pamięci / Deutsch-Polnische Erinnerungsorte

2010 – 2013

Kierownik projektu: prof. Robert Traba, prof. Hans-Henning Hahn

Partnerzy projektu: prof. UAM dr hab. Beata Halicka opracowująca temat: Wisła & Ren. Rzeki wynalezione, czyli o ucieleśnieniach „narodowego ducha”,

Partnerzy projektu: Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie, Uniwersytet w Oldenburgu, Deutsches Polen Institut Darmstadt, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk

Projekt otrzymał dofinansowanie Polsko-Niemiecka Fundacja na rzecz Nauki, Instytut Goethego w Warszawie oraz Alfried Krupp von Bohlen und Halbach-Stiftung

IX. Polifonia pamięci o przymusowych migracjach we wspomnieniach Polaków, Niemców i Ukraińców

2010 – 2011

Kierownictwo naukowe: dr Beata Halicka

Partnerzy projektu: Europa-Universität Viadrina, Stowarzyszenie Zamek Trebnitz Centrum Edukacji i Spotkań (Schloß Trebnitz Bildungs‐ und Begegnungszentrum)

Projekt otrzymał dofinansowanie w ramach programu Unii Europejskiej „Europa dla obywateli“

X. Odra-Oder. Region nadodrzański w EuropiePrzeszłość, teraźniejszość i przyszłość

2005-2008

Kierownictwo naukowe: prof. Karl Schlögel

Partnerzy projektu: dr Beata Halicka odpowiedzialna za organizację konferencji i redakcję publikacji pokonferencyjnych

Partnerzy projektu: Europa-Universität Viadrina, Büro Kopernikus. Deutsch-Polnische Kulturprojekte

Międzynarodowy projekt dofinansowany przez Federalne Ministerstwo Edukacji i Nauki oraz Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej

  • Nagroda indywidualna II stopnia Rektora Uniwersytetu Zielonogórskiego 2002
  • Nagroda Identitas 2016 za najlepszą historyczną książkę roku
  • Nagroda indywidualna III stopnia Rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2020

    DAAD: Department of History, University of Calgary, Canada, styczeń – maj 2014

    DAAD: Department of History, University of Texas at El Paso, USA, styczeń – maj 2016

    German Historical Institute in Warsaw, styczeń/luty 2017

    The Kosciuszko Foundation: Department of History, University of Illinois at Chicago, USA, luty – maj 2022

    The Fernand Braudel Fellow, EUI Widening Europe Programme:  Department of History, European University Institute in Florence, listopad – grudzień 2024

Członkostwo w towarzystwach naukowych:

  • Association for Borderlands Studies
  • Polish-American Historical Association

Członkostwo w radach naukowych:

  • Rada Naukowa czasopisma Youth in Central and Eastern Europe. Sociological Studies
  • Rady Programowej Ośrodka Badań Regionalnych i Pogranicza / Centre for Regional and Borderlands Studies (CRBS)
  • Rada Naukowa Serii Wydawniczej „FOCUS. Neue Studien zur Geschichte Polens und Osteuropas. Wydawnictwo Brill / Ferdinand Schöchningh
  • Jury Naukowej Nagrody Ambasadora Rzeczpospolitej Polskiej w Berlinie

Recenzent czasopism naukowych i wydawnictw

Journal of Contemporary History, Journal of Modern European History, Journal for Borderlands Studies, Routledge, Pogranicza. Polish Borderlands Studies/Border and Regional Studies, Polish Political Science Review, Rocznik Ziem Zachodnich, Studia Zachodnie, Widok. Klio – Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym”, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka”