prof. dr hab.Tomasz Schramm
- schramm@amu.edu.pl
- 61 829 1483
pokój 3.73
ORCID: 0000-0002-4102-6026
Przełom umownie rozumianego XIX i XX wieku, a więc pierwsza wojna światowa, jej podłoże, charakter i konsekwencje, w tym przede wszystkim wielorakie przemiany w Europie. W ten ostatni kontekst wpisywały się też bardziej szczegółowe badania nad stosunkami polsko-francuskimi w okresie pierwszej wojny światowej i okresu międzywojennego, przede wszystkim w dziedzinie politycznej i wojskowej. Podjęcie wykładów na studiach europejskich UAM zaowocowało refleksją nad tożsamością Europy w długim trwaniu, jej granicami, podziałami itp. Powyższą problematyką zajmowałem się zarówno w aspekcie ogólnym, jak i polskim, tzn. dziejów Polski i miejsca Polski w Europie. Ubocznym wątkiem zainteresowań, wywodzącym się z tradycji rodzinnej, są dzieje uniwersytetu w Poznaniu.
Książkowe
Historycy francuscy o genezie Wielkiej Wojny, Poznań 1984
Francuskie misje wojskowe w państwach Europy środkowej 1919-1938,Poznań 1987
Wygrać Polskę 1914-1918, Warszawa 1989 w serii Dzieje państwa i narodu polskiego
Historia powszechna – XX wiek, Poznań 1999, 2003, w serii Zrozumieć dzieje
Pod redakcją lub współredakcją
L’Europe au XXe siècle. Eléments pour un bilan, Poznań 2000
Problemy narodowościowe Europy Środkowo-Wschodniej w XIX i XX w. Poznań 2002
Poczet rektorów Almae Matris Posnaniensis, Poznań 2004
1956. European and Global Perspective, Leipzig 2006 (z Carole Fink I Frankiem Hadlerem)
Instytut Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 1956-2006, Poznań 2006
Janusz Pajewski – człowiek i uczony, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2007 (z Aleksandrą Kosicką-Pajewską)
Formation et décomposition des États en Europe au 20e siècle. Formation and Disintegration of European States in the 20th Century, Bruxelles 2012, P.I.E. Peter Lang (z A. Fleury, F. Knippingiem, D. Kovacem)
Jak Polacy przeżywali wojny światowe?, Szczecin 2016, Instytut Pamięci Narodowej, Oddział w Szczecinie (z Pawłem Skubiszem)
Ważniejsze artykuły
Stanowisko Francji w kryzysie 1914 roku, „Dzieje Najnowsze” 1973, z. 4, ss. 25-37
Kilka mniej znanych kart z dziejów Uniwersytetu Poznańskiego, „Polityka Polska” 1983, nr 2/3, ss. 50-56 [wydane następnie także jako samodzielna broszura, Poznań b.d.{1994}, ss. 26 oraz w: „Inteligencja poznańska, historia i wspomnienia. Kronika Miasta Poznania” 1998, nr 2, ss. 140-156]
Les activités des missions militaires françaises en Europe centrale et sud-orientale, w: „Les conséquences des traités de paix de 1919-1920 en Europe centrale et sud-orientale”, red. P. Ayçoberry, J.-P. Bled, I. Hunyadi, Association des Publications près les Universités de Strasbourg, Strasbourg 1987, ss. 333-342
Watykan wobec odbudowy państwa polskiego, w: „Człowiek i Światopogląd” 1988, nr 10, ss. 57-68, nr 11, ss. 11-27; także w: „Szkice z dziejów papiestwa”, red. I. Koberdowa, J. Tazbir, Książka i Wiedza, Warszawa 1989, ss. 235-268
Francja w oczach własnych w XIX i XX wieku, „Dzieje Najnowsze” 1990, nr. 1-2, ss. 139-152
(z J. Pajewskim) Apogeum i schyłek Europy, Dzieje Najnowsze” 1991, nr 4., ss. 53-66\
(z W. Łazugą) Polacy między Wschodem i Zachodem, w: „Problem granic i obszaru odrodzonego państwa polskiego 1918-1990”, red. A. Czubiński, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1992, ss. 225-234
Stosunki polsko-francuskie u zarania II Rzeczypospolitej 1917-1919, w: „Siedemdziesiąta rocznica odzyskania niepodległości i wybuchu powstania wielkopolskiego” red. T. Kotłowski, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1992, ss. 77-89
Historia Europy w XX wieku. Tezy, „Dzieje Najnowsze” 1993, nr 4, ss. 5-14
Geneza i powstanie traktatu o ochronie mniejszości narodowych, w: „Powrót Polski na mapę Europy”, red. Cz. Bloch, Z. Zieliński, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1995, ss. 297-327
La question nationale: le cas de la Pologne, w: „Une occasion manquée? 1922: la reconstruction de l’Europe. A Missed Opportunity? 1922: The Reconstruction of Europe”, red. M. Petricioli, Peter Lang, Bern 1995, ss. 413-425
Le château comme siège du pouvoir – un élément du patrimoine symbolique en Pologne, w: „La vie de château”, red. F.X. Cuche, Presses Universitaires de Strasbourg, Strasbourg 1998, ss. 139-151
Uniwersytet Poznański w latach 1945-1956, w: „Alma Mater Posnaniensis. W 80. rocznicę utworzenia Uniwersytetu w Poznaniu”, red. P. Hauser, T. Jasiński, J. Topolski, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1999, ss. 209-225
Żydzi wobec odradzania się państwowości polskiej, w: „Przełomy w historii. XVI Powszechny Zjazd Historyków Polskich, Wrocław 15-16 września 1999. Pamiętnik”, T. II, cz. II, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2000, ss. 223-243
Le général de Gaulle et la Pologne 1940-1967, w: „Les relations entre la France et la Pologne au XXe siècle”, red. B. Michel, J. Łaptos, „Eventus”, Kraków 2002, ss. 161-180
Czym były Francja oraz Niemcy dla Polski w XIX wieku? (Que représentaient la France et l’Allemagne pour la Pologne au XIXe siècle?), w: „Francja, Niemcy i Polska w Europie nowożytnej i najnowszej (XVI – XX w.). La France, l’Allemagne et la Pologne dans l’Europe moderne et contemporaine. Frankreich, Deutschland und Polen in neuzeitlichen und modernen Europe, 16. Bis 20. Jahrhundred”, red. M. Forycki, M. Serwański, Instytut Historii UAM, Poznań 2003, ss. 207-217, 219-232
Tożsamość Europy a chrześcijaństwo, Księgarnia Świętego Wojciecha, Poznań 2005 (w serii: „Europa chrześcijańska”), ss. 24
(z M. Kornatem), La politique étrangère de la Pologne 1918-1939 en débats. Les dilemmes et la réalité, ”Revue d’histoire diplomatique” 2010, nr 4, ss. 343-368
Miejsce okresu międzywojennego w „długim trwaniu” stosunków polsko-rosyjskich, w: „W służbie Klio… Księga poświęcona pamięci Profesora Tadeusza Radzika”, red. J. Kłapeć i i., Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012, ss. 375-386
La reconstitution de l’État polonais et la guerre polono-soviétique – quel fut son vrai enjeu? – w: Formation et décomposition des États en Europe au 20e siècle. Formation and Disintegration of European States in the 20th Century, red. A. Fleury, F. Knipping, D. Kovac, T. Schramm, Bruxelles 2012, P.I.E. Peter Lang, ss. 271-287
Podziały Europy w XX wieku, w: Cywilizacja europejska. Różnorodność i podziały, t. III, red. M. Koźmiński, Kraków 2014, ss. 357-380 (w druku)
Granice i podziały Europy, „Klio” 2013, nr 3, ss. 81-115
Czym była pierwsza wojna światowa?, „Wielka Wojna. Kronika Miasta Poznania” 2014, nr 3, ss. 7-25
The Great Illusion about the Impossibility of the War: Analitycal Studies by Jan Bloch and Norman Angell, „Der Traum vom Frieden – Utopie oder Realität? Kriegs- und Friedendiskurse aus historischer, politologischer und juristischer Perspektive (1914-2014), red. E. Dácz, Ch. Griessler, H. Kovács, Nomos Verlangsgesellschaft, Baden-Baden 2016, ss. 21-31
System wersalski i jego rozkład, „Studia Maritima”, T. XXIX, Szczecin 2016, ss. 115-125
Na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Wicedyrektor Instytutu Historii UAM: 1984-1987, 1996-2008
Prodziekan Wydziału Historycznego UAM: 1990-1996
Członek Senatu 1983-1985, 1989-1990, 2005-2008
Przewodniczący Senackiej Komisji Rozwoju Uniwersytetu 2005-2008
Przewodniczący Komisji Dyscyplinarnej dla Nauczycieli Akademickich 2008-
Sekretarz Uniwersyteckiego Komitetu Obywatelskiego 1990
Funkcje poza Uniwersytetem
Członek Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów 2012-2015, 2016-2020
Przewodniczący Komitetu Nauk Historycznych PAN 2016-
Konsul honorowy Republiki Francuskiej w Poznaniu 2006-
Wiceprezes Polskiego Oddziału The Explorers Club 2009-2015
Polskich
Polskie Towarzystwo Historyczne – 1988 (2000-2006 przewodniczący Oddziału Poznańskiego, od 2004 członek Zarządu Głównego)
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk – 1993
Międzynarodowych
Association Internationale d’Histoire Contemporaine de l’Europe – 1984
(od 1990 członek zarządu, od 2000 wiceprzewodniczący)
Commission d’Histoire des Relations Internationales – 1993
Chevalier dans l’Ordre des Palmes Académiques 2001
Medal Komisji Edukacji Narodowej 2005
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski 2011
Profesor honorowy Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2010
Doktor honoris causa Uniwersytetu Jana Kochanowskiego 2015
Chevalier dans l’Ordre de Mérite 2016