II Ogólnopolska Konferencja Naukowa z serii „Kultura pracy”
Wydział Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Poznań 1-2 XII 2022
Zakład Historii Gospodarczej, Zakład Historii Europy Wschodniej i Pracownia Historii Kultury Wydziału Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zapraszają badaczki i badaczy na II konferencję naukową z serii „Kultura pracy” zatytułowaną:
Mali robotnicy
Praca dzieci w perspektywie społeczno-kulturowej i ekonomicznej
na przestrzeni dziejów
„Praca dzieci” jako zjawisko powszechne w dziejach, ma uznaną i bogatą historiografię. Samo pojęcie doczekało się licznych definicji i stanowi oddzielną kategorię, która rozpatrywana z perspektywy historycznej nierozerwalnie łączy się z innymi ważnymi zagadnieniami; postrzeganiem pozycji i roli dzieci w społeczeństwie w różnych okresach historycznych i kręgach kulturowych, wyodrębnieniem etapu „dzieciństwa” jako specyficznego okresu dorastania, czy wpływem czynników ekonomicznych, społecznych i politycznych (np. etapy rozwoju gospodarczego, wojny, migracje) na występowanie omawianego zjawiska. W czasach preindustrialnych praca dzieci postrzegana była jako integralna część życia rodzinnego, niezbędny i „naturalny” ich udział w życiu rodziny. Rewolucja przemysłowa i rozwój miast, nie tyle przekształciły tę funkcję pracy dzieci, ile poszerzyły możliwości ich zatrudniania. Masowa praca dzieci w przemyśle spowodowała uwidocznienie tego zjawiska i wywołała ostrą krytykę. Jednocześnie formułowano postulaty zmierzające do ograniczenia, a następnie całkowitego zakazu pracy dzieci. Krytyka, wyrażana przez różne środowiska, wpływała także na zmiany legislacyjne poszczególnych państw. Etyczne kontrowersje, które zaczęły częściej pojawiać się w sferze publicznej od drugiej poł. XIX wieku nie rozwiązały jednak problemu ekonomicznych i społecznych korzyści, które wypływały i wciąż wypływają z (wy)korzystania (z) pracy nieletnich.
Wzrastające w ostatnich dekadach zainteresowanie różnych dyscyplin nauk humanistycznych i społecznych problematyką dotyczącą dzieci i dzieciństwa otwiera nowe możliwości interpretacyjne i pozwala spojrzeć na omawiany problem z różnych perspektyw, również tej, która „oddaje głos dzieciom”, ukazując ich doświadczenia. Zasadniczym celem konferencji jest przegląd aktualnych badań nad pracą dzieci w przeszłości oraz omówienie tego zagadnienia w różnych aspektach i kontekstach historyczno-kulturowych, w tym ukazanie możliwości interpretacyjnych, które wiążą się z poszukiwaniem nowych źródeł historycznych lub inspirującym odczytaniem tych dotychczas znanych. Przyjęta przez nas szeroka perspektywa chronologiczna i geograficzna umożliwia pełniejsze zrozumienie ekonomicznych, polityczno-społecznych i kulturowych procesów i czynników, które miały wpływ na to złożone zjawisko. Mamy nadzieję, że pozwoli ona także na interesującą dyskusję i sformułowanie nowych pytań badawczych w kontekście kulturowej historii pracy.
Proponujemy przedstawienie badań związanych z omawianą tematyką w następujących obszarach:
- definiowanie i postrzeganie pozycji społecznej dzieci i dzieciństwa w różnych okresach historycznych/ obszarach geograficznych;
- warunki bytowe dzieci w różnych grupach społecznych;
- praca dzieci w okresach konfliktów zbrojnych;
- edukacja a praca nieletnich;
- czynniki demograficzno-kulturowe a praca dzieci na przestrzeni dziejów (ekonomiczne, polityczne i społeczne);
- formy zatrudnienia nieletnich w czasach rewolucji przemysłowej oraz w świecie powojennym (po 1945r.)
- wojny, migracje i handel niewolnikami w kontekście pracy dzieci;
- doświadczenia i miejsca (warunki pracy, aspekty socjalne, opieka medyczna itp.);
- postawy społeczne i poglądy na temat pracy dzieci;
- kwestie etyczne, uzasadnienie i krytyka zjawiska, próby reform i zmiany legislacyjne w poszczególnych krajach;
- egzemplifikacje społeczne i jednostkowe doświadczeń pracujących dzieci/pracodawców/działaczy społecznych i edukacyjnych itp.
- historyczne badania ilościowe dotyczące zjawiska pracy dzieci
- praca dzieci jako zjawisko historyczne i współczesne.
Komitet Naukowy Konferencji
Prof. UAM dr hab. Beata Halicka
Prof. UAM dr hab. Tadeusz Janicki
Prof. UAM dr hab. Maciej Michalski
Komitet Organizacyjny Konferencji
Prof. UAM dr hab. Anita Napierała (anita.napierala@amu.edu.pl)
Prof. UAM dr hab. Lucyna Błażejczyk-Majka (majkal@amu.edu.pl)
Dr Marta Studenna-Skrukwa (studnia@amu.edu.pl)
Prof. UAM dr hab. Anna Idzikowska-Czubaj (a.czubaj@amu.edu.pl)
Sekretarz: dr Romuald Rydz (grendal@amu.edu.pl)
Zgłoszenia prosimy przesłać na adres:
anita.napierala@amu.edu.pl lub grendal@amu.edu.pl
do 10 listopada 2022 r. na załączonym formularzu. Informację o włączeniu referatu do programu konferencji przesłane zostaną do 15 listopada br.
Języki konferencji: polski, angielski, rosyjski
Czas wystąpienia: 20 minut
Referaty, które uzyskają pozytywne recenzje, zostaną przedłożone do publikacji w numerze specjalnym „Studia Historiae Oeconomicae”.
Miejsce obrad: Wydział Historii UAM, ul. Uniwersytetu Poznańskiego 7, Poznań
Opłata konferencyjna dla pracowników naukowych: 300 zł
Opłata konferencyjna dla doktorantów: 150 zł
Organizatorzy nie zwracają kosztów przyjazdu i noclegów.
Numer konta do wpłat oraz dodatkowe informacje organizacyjne zostaną przesłane w komunikacie II Konferencji.
